Taşma Payı Nedir?
Baskı Sürecinde Taşma (Bleed) Alanının Önemi Tasarımınızı büyük bir özenle hazırladınız, baskıya gönderdiniz ama elinize geçen çıktı tam bir hayal kırıklığı… Logonun kenarı kesilmiş, yazılar fazla dipte veya kenarlarda duruyor. İşte bu gibi baskı sorunlarının en büyük sebeplerinden biri taşma payının (bleed) eksik bırakılmasıdır. Peki taşma payı nedir? Neden bu kadar önemlidir? Bu yazıda baskı öncesi dosya hazırlığında en sık yapılan hatalardan biri olan taşma payı eksikliğini ve doğru uygulama yöntemlerini ele alacağız.
Taşma Payı (Bleed) Nedir?
Taşma payı, bir baskı dosyasının nihai kesim alanının dışına taşan ekstra boşluk alanıdır.
Bu alan, baskı sırasında oluşabilecek küçük kaymaların tasarımın bütünlüğünü bozmaması için bırakılır.
📏 Genellikle bu alanlar:
Her kenardan 3 mm olarak ayarlanır.
Örneğin: A5 (148 x 210 mm) bir tasarımda dosya ölçüsü 154 x 216 mm olmalıdır.
Neden Taşma Payı Gereklidir?
Matbaa makinelerinde milimetrik bir sapma bile, kenardaki öğelerin kesilmesine ya da boşluk oluşmasına neden olabilir. İşte bu yüzden:
✔️ Profesyonel bir görünüm sağlar
✔️ Kenarlarda beyaz boşluk oluşmasını engeller
✔️ Tasarımın kesim sonrasında da kusursuz görünmesini sağlar
✔️ Matbaanın işini kolaylaştırır, hata riskini azaltır
Taşma Payı Olmazsa Ne Olur?
İşte birkaç yaygın sonuç:
❌ Tasarım kenarlardan eksik görünür
❌ Kenarlarda istemsiz beyaz boşluklar oluşur
❌ Matbaa dosyanızı geri çevirir veya otomatik kırpma hataları yaşanır
Bu da demektir ki: En iyi tasarımı bile bozan küçük ama önemli bir ayrıntıdan bahsediyoruz.
Güvenli Alan (Margin) ile Karıştırmayın!
Taşma payı ve güvenli alan farklı kavramlardır.
🟥 Taşma Payı (Bleed): Tasarımın dışına taşan alan
🟩 Güvenli Alan: Metin ve önemli öğelerin, kesimden uzak kalması için içeri doğru bırakılan boşluk (genelde her kenardan 5 mm içe)
Kural:
Tasarım öğeleri taşma payını aşmalı, metinler ise güvenli alan içinde kalmalıdır.
Hangi Dosyalarda Taşma Payı Olmalı?
Tüm kenardan kesilecek işlerde.
Yani:
✅ Kartvizit
✅ Broşür
✅ Afiş
✅ Katalog
✅ Etiket & sticker
✅ Dergi kapağı
✅ Ambalaj tasarımı
Taşma Payı Nasıl Ayarlanır?
Adobe Illustrator:
Yeni dosya oluştururken “Bleed” kısmına her kenar için 3 mm yaz.
Adobe InDesign:
File > Document Setup > Bleed and Slug kısmından ayarla.
Adobe Photoshop:
Manuel olarak çalışma alanını 3 mm büyüt, yönlendirme çizgileri kullan.
🎨Canva:
Ücretsiz sürümde bleed alanı yoktur. Ancak “Print” seçeneklerinden çıktıyı .PDF olarak alırken, bleed alanı ekle seçeneği bulunur.
Küçük Bir Detay, Büyük Bir Fark
Profesyonel bir baskı çıktısı, sadece tasarımla değil, doğru teknik detaylarla mümkün olur.
Taşma payı, bu teknik detayların başında gelir.
İster bir ajans olun, ister freelance tasarımcı ya da işletme sahibi…
Tasarımınızı “baskıya hazır” hale getirmek için bleed ayarını ihmal etmeyin.
BONUS: Kontrol Listesi
✔️ Her kenardan 3 mm ekstra alan var mı?
✔️ Arka plan görseli bu alana kadar taşırıldı mı?
✔️ Yazılar güvenli alanda mı duruyor?
✔️ Dosya CMYK + 300 DPI mı?
✔️ PDF Print Ready olarak mı kaydedildi?
Bu listeyi kontrol etmeden baskıya gönderme!