Matbaa Terimleri Sözlüğü | Baskı Dünyasına Yeni Başlayanlar İçin Rehber

CMYK Nedir?

Baskıda kullanılan renk sistemidir.

C: Cyan (camgöbeği)

M: Magenta (fuşya)

Y: Yellow (sarı)

K: Key (siyah)
Dijital ekranlarda RGB kullanılırken, tüm matbaa süreçlerinde CMYK esas alınır.

Bleed (Taşma Payı)

Tasarımın kenarlarında, kesim sırasında hata payını dengelemek için bırakılan fazlalık alandır.
Standartta 3 mm olarak bırakılır. Arka planlar bu alana taşmalı.

Trim Line (Kesim Çizgisi)

Baskıdan sonra nihai boyutun nerede kesileceğini gösteren çizgidir.
Önemli bilgiler bu çizginin içine yerleştirilmelidir.

Font Gömmee

Tasarım dosyasındaki yazı karakterlerinin bozulmaması için:

Ya fontlar dosyaya gömülmeli

Ya da yazılar outline haline getirilmeli

PDF Formatı

Matbaaların en sorunsuz baskı aldığı PDF formatıdır.
Renkler, fontlar ve görseller gömülü olur. Baskı uyumsuzluğu riski en düşüktür.

Gramaj

Kağıdın kalınlığı ve ağırlığını ifade eder.

90–120 gr: standart kağıtlar

250–350 gr: kartvizit, davetiye, etiket
Gramaj arttıkça kağıt daha tok ve dayanıklı olur.

Selefon (Laminasyon)

Baskıdan sonra kağıdın üstüne uygulanan şeffaf kaplamadır.

Mat selefon: Yumuşak ve şık bir dokunuş

Parlak selefon: Canlı ve parlak görünüm

Yaldız (Folyo Baskı)

Altın, gümüş veya metalik renklerde yapılan parlak, dikkat çekici baskı türüdür. Isı ve baskı yardımıyla uygulanır.

Pantone (Spot Renkler)

Renklerin özel kodlarla tanımlandığı sistem.
Pantone ile çalışıldığında renk sapması neredeyse sıfıra iner. Özellikle kurumsal renklerde tercih edilir.

Lak (Kısmi Lak / UV Lak)

Belirli alanlara parlaklık veya dokusal fark katmak için uygulanan parlatma tekniği.
Özellikle logolar ya da başlıklar için kullanılır.

Kısmi lak: sadece belli noktalarda

UV lak: özel UV ışığıyla sabitlenir

Kırım (Katlama)

Broşür, kitapçık ya da katalog gibi ürünlerde sayfanın katlanma işlemidir.
Farklı kırım çeşitleri vardır:

Harman

Çok sayfalı işler için sayfaların doğru sırayla dizilmesi.
Kitap, dergi, katalog gibi işlerde olmazsa olmazdır.

Perforaj

Delikli kesim işlemi.
Örneğin; fatura koçanlarında, koparılabilir biletlerde kullanılır.

Baskı Öncesi (Prepress)

Tasarım dosyasının baskıya hazır hale getirilme süreci.
Renk kontrolü, font kontrolü, taşma payı, prova baskı gibi işlemler bu aşamaya dahildir.

Ofset Baskı

Yüksek adetli işlerde kullanılan klasik ve kaliteli baskı tekniğidir.
Kalıplar üzerinden baskı yapılır, renk tutarlılığı yüksektir.

Dijital Baskı

Düşük adetli işler veya acil basımlar için idealdir.
Kalıp kullanılmaz, direkt makinadan çıkış alınır.
Örnek: 50 adet broşür, 100 adet etiket gibi

Die-Cut / Bıçak izi ile Kesim

Standart ölçü dışındaki şekiller için özel metal kalıplarla kesim işlemidir.
Sticker, etiket ve kutu işlerinde kullanılır.

İplik Dikiş / Tel Dikiş

Kitap, dergi gibi çok sayfalı işlerde kullanılan sayfa birleştirme teknikleridir.

📌 Sonuç: Bilmek, daha iyi sonuç aldırır

Bu terimlere hâkim olmak, hem tasarım sürecini hem de matbaayla iletişimi kolaylaştırır.
bal.works olarak, müşterilerimize sadece baskı değil, süreç hakkında bilgi ve rehberlik de sunuyoruz.